استیو جابز کیست؟ از زندگی شخصی تا تأسیس اپل

استیو جابز کیست؟ بنیانگذار اپل، نابغه‌ای خستگی‌ناپذیر با ذهنی خلاق که فقط یک شغل یا محصول خلق نکرد، بلکه نگاه ما به جهان را تغییر داد.

در زندگینامه استیو جابز، نگاهی می‌اندازیم به مسیر حرفه‌ای، فراز و نشیب‌های استیو جابز و تاثیر عمیقی که بر دنیای امروز گذاشته است؛ مردی که باور داشت اگر قرار است زندگی کنیم، بهتر است دنیا را تغییر دهیم.

زندگی نامه استیو جابز در کودکی

استیو جابز در ۲۴ فوریه ۱۹۵۵ در سان‌فرانسیسکو، کالیفرنیا به دنیا آمد. پدر و مادر بیولوژیکی‌اش، جوان کارول شیبل و عبدالفتاح جندلی (استاد دانشگاه سوری‌تبار) به دلایل شخصی تصمیم گرفتند فرزندشان را به خانواده‌ای دیگر بسپارند. به این ترتیب، زوجی مهربان به نام پل و کلارا جابز سرپرستی او را به‌عهده گرفتند و استیو در منطقه‌ای که بعدها به سیلیکون‌ولی معروف شد، بزرگ شد.

او از همان دوران کودکی، به دنیای الکترونیک و طراحی علاقه زیادی نشان می‌داد. ذهن کنجکاو و شخصیت مستقلش باعث شده بود که چارچوب‌های سنتی مدرسه برایش کسل‌کننده و محدودکننده باشند.

پس از پایان دبیرستان، وارد کالج رید در اورگن شد اما خیلی زود ترک تحصیل کرد؛ با این حال، برخی کلاس‌های آزاد مثل خوشنویسی و فلسفه شرقی تاثیر عمیقی بر او گذاشتند. خودش بعدها گفت که زیبایی فونت‌های سیستم‌عامل مک، الهام‌گرفته از همان کلاس‌های خوشنویسی است.

در اواسط دهه ۷۰ میلادی، سفری به هند داشت که نگاهش به زندگی را دگرگون کرد. در آنجا با آموزه‌های بودیسم آشنا شد و تا پایان عمر، سبک زندگی‌اش ساده، درون‌گرا و عمیق باقی ماند.

ویژگی‌های شخصیتی استیو جابز

شخصیت استیو جابز از آن دسته ویژگی‌هایی است که هم تحسین‌برانگیز است و هم قابل بحث. او انسانی پیچیده بود؛ ترکیبی از خلاقیت، سخت‌گیری و کاریزمایی غیرقابل انکار. در ادامه، برخی از ویژگی‌های برجسته او را مرور می‌کنیم:

• خلاقیت افراطی: جابز همیشه به دنبال چیزی بود که هنوز وجود نداشت. به گفته خودش: «مشتری نمی‌داند چه می‌خواهد، تا زمانی که آن را به او نشان دهی.» او آینده را می‌دید و آن را می‌ساخت.
• سخت‌گیری بی‌امان: کار کردن با جابز ساده نبود. او استانداردهایی بسیار بالا داشت و اغلب بی‌پرده و حتی خشن برخورد می‌کرد؛ با این حال، بسیاری از اطرافیانش او را الهام‌بخش‌ترین فردی می‌دانستند که تاکنون با او کار کرده‌اند.
• مینیمالیست واقعی: سادگی در طراحی، پوشش و سبک زندگی‌اش موج می‌زد. لباس همیشگی‌اش یک پلیور مشکی، شلوار جین و کفش نیوبالانس، به نماد ثبات و سادگی تبدیل شد.
• کنترل‌گر دقیق: جابز به تمام جزئیات اهمیت می‌داد؛ از طراحی سخت‌افزار تا تجربه کاربری و حتی بسته‌بندی محصول. هیچ چیز از نگاه او دور نمی‌ماند.
• کاریزماتیک و تاثیرگذار: سخنرانی‌های استیو جابز فراتر از ارائه‌های معمولی بود. او با قدرت بیان بالا و شور درونی‌اش، دیگران را با دیدگاه‌هایش همراه می‌کرد.

تحصیلات استیو جابز

استیو جابز از همان دوران مدرسه، با سیستم آموزشی سنتی سازگاری نداشت. ذهن خلاق، بی‌قرار و ساختارشکن او باعث می‌شد خیلی زود از کلاس‌ها دل‌زده شود. با این حال، معلمان متوجه استعداد فوق‌العاده‌اش بودند و تلاش می‌کردند او را به چالش بکشند.

او پس از پایان دبیرستان، وارد یکی از کالج‌های آزاداندیش در آمریکا، کالج رید (Reed College)، در ایالت اورگن شد؛ اما در این کالج فقط یک ترم دوام آورد. او تصمیم گرفت ترک تحصیل کند، چون احساس می‌کرد درس‌هایی که می‌خواند برایش معنا و کاربردی ندارند. البته این پایان مسیر یادگیری او نبود.

پس از ترک کالج، به‌طور آزادانه در کلاس‌هایی شرکت کرد که برایش جذاب بودند؛ از جمله کلاس معروف خوشنویسی که بعدها تاثیر مستقیمی بر طراحی فونت‌ها و زیبایی‌شناسی سیستم‌عامل مک گذاشت. خودش درباره آن دوران می‌گوید: اگر آن کلاس خوشنویسی را نمی‌رفتم، مک هیچ‌وقت فونت‌های زیبا و فاصله‌گذاری متنوع نداشت.

تحصیلات رسمی جابز شاید کوتاه‌مدت بوده باشد، اما عطش یادگیری‌اش هرگز متوقف نشد؛ او یادگیرنده‌ای مادام‌العمر بود که ارزش واقعی آموزش را به‌جای مدرک، به تجربه می‌دانست.

مهم‌ترین دستاوردهای استیو جابز

استیو جابز یک کارآفرین موفق و یک نوآور بی‌رقیب بود که نقش بزرگی در شکل‌گیری دنیای دیجیتال امروزی داشت. برخی از مهم‌ترین دستاوردهای او عبارت‌اند از:

• بنیان‌گذاری شرکت اپل (Apple Inc): در سال ۱۹۷۶، جابز به‌همراه استیو وزنیاک شرکت اپل را در گاراژ خانه‌اش راه‌اندازی کرد. این شرکت به‌سرعت به یکی از تأثیرگذارترین شرکت‌های فناوری جهان تبدیل شد.
• معرفی مکینتاش: در سال ۱۹۸۴، جابز با معرفی مکینتاش، نخستین رایانه شخصی با رابط کاربری گرافیکی و ماوس را به بازار عرضه کرد که نقطه عطفی در تجربه کاربری رایانه‌ها بود.
• نجات اپل از سقوط: پس از اخراج از اپل در دهه ۸۰ و بازگشت دوباره در سال ۱۹۹۷، جابز با نوآوری‌های پی‌درپی مثل آی مک، آیپاد، آیفون و آیپد، اپل را از یک شرکت در آستانه ورشکستگی به باارزش‌ترین برند جهان تبدیل کرد.
• تحول در صنعت موسیقی: جابز با عرضه آی‌پاد و راه‌اندازی فروشگاه موسیقی iTunes، صنعت موسیقی را متحول کرد و نحوه گوش‌دادن به موسیقی را تغییر داد.
• معرفی آیفون: در سال ۲۰۰۷، جابز با معرفی آیفون دنیای موبایل را متحول کرد.
• معرفی آیپد: در سال ۲۰۱۰، جابز با معرفی آیپد، تبلت را به محصولیمحبوب تبدیل کرد و بازار جدیدی به وجود آورد.
• بنیان‌گذاری شرکت Pixar: جابز پس از ترک اپل، شرکت پیکسار را خرید و آن را به یکی از پیشگامان انیمیشن‌سازی تبدیل کرد.

بیل گیتس و استیو جابز

رقابت و همکاری میان استیو جابز و بیل گیتس یکی از نمادین‌ترین روابط در دنیای فناوری است. دو ذهن بزرگ، گاهی در نقش رقبایی سرسخت و گاهی متحد ظاهر می‌شدند.

در دهه ۱۹۸۰، جابز از مایکروسافت خواست برای رایانه‌های مکینتاش نرم‌افزار بسازد. اما مدتی بعد، وقتی مایکروسافت سیستم‌عامل ویندوز را معرفی کرد، جابز به‌شدت واکنش نشان داد و آن را تقلیدی آشکار از سیستم‌عامل مک دانست.

با وجود این اختلاف‌ها، رابطه میان آن دو همیشه تلفیقی از رقابت و احترام متقابل بود. در سال ۲۰۰۷، این دو در یک رویداد مشترک روی صحنه حاضر شدند و با نگاهی صمیمی و صادقانه درباره گذشته‌شان صحبت کردند.

پس از درگذشت جابز، بیل گیتس در پیامی احساسی گفت: «ما خیلی به هم شبیه نبودیم؛ اما از بهترین رقبای یکدیگر بودیم. از استیو چیزهای زیادی یاد گرفتم.»

مرگ استیو جابز

استیو جابز سال‌ها با بیماری سرطان لوزالمعده مبارزه کرد. اولین‌بار در سال ۲۰۰۳، پزشکان توموری نادر را در بدنش تشخیص دادند. این نوع خاص قابل درمان بود؛ اما جابز در ابتدا درمان را نپذیرفت و به طب جایگزین روی آورد، تصمیمی که بعدها بسیار مورد بحث بود.

در نهایت، او تحت عمل جراحی قرار گرفت و برای مدت کوتاهی بهتر شد؛ اما بیماری دوباره بازگشت و به مرور او را ضعیف کرد. جابز در سال‌های پایانی زندگی‌اش به تدریج از مدیریت روزمره اپل کنار کشید و در سال ۲۰۱۱، از سمت مدیرعاملی استعفا داد.

سرانجام، در ۵ اکتبر ۲۰۱۱، استیو جابز در سن ۵۶ سالگی و در خانه‌اش در پالو آلتو، در کنار خانواده‌اش درگذشت. خبر مرگ او موجی از اندوه جهانی به همراه داشت. چهره‌های بزرگی از دنیای فناوری، سیاست و هنر به او ادای احترام کردند و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با شمع، پیام و یادداشت‌هایی از تاثیر استیو جابز بر زندگی‌شان گفتند.

بیل گیتس در واکنش به درگذشت او نوشت: «دنیا به‌ندرت کسی را می‌بیند که تاثیری به این اندازه عمیق بگذارد. تاثیر استیو را نسل‌های آینده نیز احساس خواهند کرد.» او نشان داد که می‌توان دنیا را تغییر داد.

جمع‌بندی

استیو جابز کیست؟ او فقط یک کارآفرین یا مدیرعامل نبود؛ یک متفکر بود، یک سازنده رویا و صدایی متفاوت در دنیای تکنولوژی. محصولات او شیوه زندگی بشر را تغییر داده‌اند. همه چیز در زندگی نامه استیو جابز نشان‌دهنده ذهنی متفاوت و الهام‌بخش است. او به ما آموخت گاهی لازم است قواعد را زیر پا بگذاری تا چیزی خلق کنی که ارزش ماندن داشته باشد.