ریسک و مدیریت ریسک، از اولین و مهم‌ترین مفاهیمی است که در دنیای اقتصاد و کسب‌وکارها چه برای سرمایه گذاری و چه برای تحقق اهداف سازمانی بدان نیاز دارید. فرقی ندارد که تریدر یا سرمایه گذاری باشید، درهرصورت مدیریت ریسک مهم‌ترین بخش از مسیر موفقیت شما است.
در مقاله امروز، قصد داریم که به تعریف مدیریت ریسک و انواع روش‌های مدیریت ریسک در سرمایه گذاری اشاره کنیم. اگر در بازارهای مالی فعالیت دارید و هدف شما موفقیت روزافزون در آن است، مطالعه این مقاله به شما پیشنهاد می‌شود.
تعریف ریسک در سرمایه گذاری
تعریف ریسک در سرمایه گذاری به زبانی ساده، به‌احتمال بروز اتفاقات یا تغییراتی نامطلوب و غیرمنتظره اشاره دارد که می‌تواند نتیجه تصمیمات مالی ما را تحت‌تأثیر قرار دهد. به این معنا که ممکن است سرمایه‌گذاری انجام‌شده، مطابق با انتظارات ما عمل نکند.
بیشتر بخوانید: ریسک در سرمایه گذاری چیست؟ بهترین راه کنترل ریسک
برای مثال تصور کنید که پس از تحلیل قیمت بیت کوین و ورود سرمایه، حرکت بازار خلاف انتظار شما باشد. در این صورت چه تدبیری برای موقعیت ترید یا سرمایه گذاری خود دارید؟ در این شرایط کاملاً مشخص است که درگیر هیجانات و احساسات می‌شوید. اشتباهی که همه تازه‌واردان آن را مرتکب می‌شوند.
اگر شما نیز ازاین‌قبیل اشتباهات در سرمایه گذاری و ترید مرتکب شده‌اید، کاملاً مشخص است که به ریسک و مدیریت ریسک خود توجه چندانی نداشته‌اید. اصل پایه موردنیاز هر سرمایه‌گذار که در ادامه این مقاله قصد بررسی و آموزش کامل آن را داریم.
شایان‌ذکر است که ریسک به طور طبیعی در تمامی سرمایه‌گذاری‌ها وجود دارد، از سرمایه گذاری در اوراق‌قرضه کم‌ریسک تا سهام بازارهای نوظهور که ریسک بالاتری دارند. با وجود این، می‌توان گفت که بیشتر سرمایه‌گذاران در تلاش‌اند تا از طریق تنوع‌سازی و به‌کارگیری تکنیک‌های مختلف مدیریت ریسک، خطرات سرمایه گذاری را کاهش و بازده بیشتری کسب کنند.
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری به زبانی ساده به فرایند شناسایی نقاط منفی احتمالی در هر تصمیم سرمایه گذاری و راه‌های تخمین و کاهش ریسک اطلاق می‌شود. فرایندی که به‌صورت مستمر در طول زمان نسبت به شیوه سرمایه گذاری و اهداف ما باید متعادل‌سازی شود.
به عبارتی در هر سرمایه گذاری، چه در بازارهای سنتی و چه بازار ارزهای دیجیتال، ریسک وجود دارد. اما، هدف و مقصود اصلی از مدیریت ریسک، ایجاد تعادل مناسب بین بازده ایدئال و سناریوهای منفی احتمالی بازار است.
دو طرف سکه را در نظر بگیرید که یک طرف سود و طرف دیگر زیان است. اگر تنها روی برد خود شرط‌بندی کنید، هیچگاه نمی‌توانید از طرف دیگر که ضرر است، اجتناب کنید. در نتیجه، باید تمامی سناریوهای احتمالی را بررسی کرده و برای آن آماده باشید.
حال که با تعریف مدیریت ریسک آشنا شده‌اید، بهتر است که به سراغ انواع آن برویم. شناخت انواع مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، علاوه بر جلوگیری از تصمیمات هیجانی و ضررهای شدید، دانش مالی و اقتصادی شما را نیز متحول می‌کند.
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری و انواع آن
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، به طور معمول دارای انواع مختلفی است که شامل اجتناب، حفظ سرمایه، تقسیم یا اشتراک‌گذاری، انتقال و حتی پیشگیری از ریسک هستند. این تکنیک‌ها هر کدام می‌توانند در شرایط مختلف بازار و نسبت به هدف سرمایه‌گذار اتخاذ شوند.
انواع روش‌های مدیریت ریسک عبارتند از:
- اجتناب از ریسک: اجتناب از ریسک، به معنی نپذیرفتن ریسک به طور کامل است. در این روش، سرمایه‌گذاران از دارایی‌هایی با ریسک بالا دوری کرده و تنها دارایی‌های کم‌ریسک را برای سرمایه گذاری انتخاب می‌کنند.
- حفظ و نگهداری ریسک: این روش از تکنیک‌های مدیریت ریسک به این معناست که سرمایه‌گذار ریسک‌های احتمالی را پذیرفته و در ازای آن انتظار بازده بالاتری دارد.
- تقسیم یا اشتراک‌گذاری ریسک: در این روش، ریسک بین دو یا چند طرف قرارداد یا موقعیت‌ها تقسیم می‌شود. برای مثال، سرمایه‌گذار می‌تواند ریسک خود را در چندین موقعیت یا دارایی که باید طبق اصول تنوع‌بخشی باشد، تقسیم کند.
- انتقال ریسک: این روش شامل انتقال ریسک به موقعیت‌ها یا تصمیمات مالی دیگر است. به‌عنوان‌مثال می‌توانیم به قراردادهای اختیار فروش و خرید در بازار آپشن اشاره کنیم که توسط بسیاری از سرمایه‌گذاران حرفه‌ای استفاده می‌شوند.
- پیشگیری از ریسک: در این روش سرمایه‌گذار در ازای ریسک‌پذیری بالا و پذیرش ضررهای احتمالی، تعادلی بین سرمایه‌گذاری‌های پرنوسان و محافظه‌کارانه ایجاد می‌کند تا ریسک کلی سبد یا پرتفولیو خود را کاهش دهد.
همان‌طور که اشاره کردیم، سرمایه‌گذاران بزرگ برای مدیریت ریسک خود در سرمایه گذاری از این تکنیک یا روش‌ها بهره می‌برند تا بخش یا درصدی از ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش داده و بتوانند بازدهی بهتری را ایجاد کنند. روش‌هایی که هر کدام نسبت به رویکرد سازمانی، دید سرمایه‌گذار و پارامتری مهم به نام زمان قابل‌استفاده هستند.
روش‌های اندازه‌گیری ریسک
اگر از تکنیک یا روش‌های مدیریت ریسک گذر کنیم، بخش مهم دیگر بدون شک روش‌های اندازه‌گیری ریسک هستند. مفاهیمی که متأسفانه در ذهن بسیاری از تازه‌واردان بازارهای مالی با روش‌های مدیریت ریسک اشتباه گرفته می‌شوند.
اندازه‌گیری ریسک در سرمایه گذاری، به فرایند متعادل‌سازی بین بازده و ریسک نیز اطلاق می‌شود که به طور معمول از طریق مفاهیمی مانند بتا (Beta)، آلفا (Alpha) و حتی انحراف معیار (Standard Deviation) محاسبه و سپس تعدیل می‌شود.
- بتا: معیاری برای سنجش نوسان سرمایه گذاری در دارایی مشخص در مقایسه با کل بازار است. در واقع این معیار نشان می‌دهد که ارزش سرمایه گذاری در رابطه با کل بازار به چه میزان تغییر خواهد کرد.
- آلفا: به بازده سرمایه گذاری در مقایسه با شاخص یا معیار اصلی بازار اشاره دارد که نشان‌دهنده ارزشی است که مدیر دارایی یا سرمایه‌گذار می‌تواند در مقایسه با بازده کلی بازار به دست آورد.
- انحراف معیار: انحراف معیار، از شاخص‌های پراکندگی است که نشان می‌دهد داده‌ها چه مقدار از مقدار متوسط یا میانگین خود فاصله دارند. این معیار در دنیای سرمایه گذاری و اندازه‌گیری ریسک، نوسان یا ریسک بازده دارایی را در دوره زمانی خاص اندازه‌گیری می‌کند.
سرمایه‌گذاران، هج فاندها و صندوق‌های سرمایه گذاری معتبر، با کمک تکنیک‌های مدیریت و اندازه‌گیری ریسک، دارایی و ریسک خود را به‌صورت مستمر تخمین و معتدل می‌کنند تا در گذر زمان در کنار بازدهی مناسب، ضررهای احتمالی را کاهش دهند.
بیشتر بخوانید: هج فاند چیست؟ همه چیز در مورد صندوق پوشش ریسک
بهترین روش‌های مدیریت ریسک سرمایه گذاری کدام‌اند؟
بهترین روش‌های مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، باید متناسب با اهداف، شیوه تحلیلی، استراتژی معاملاتی و بازار هدف سرمایه‌گذاران مورداستفاده قرار گیرند. به عبارتی می‌توانیم بگوییم که بهترین روش مدیریت ریسک، روشی است که با سرمایه گذاری شما سازگار باشد.
با تمام این تفاسیر، اگر از بین تکنیک‌های مدیریت ریسک، به دنبال رایج و کاراترین رویکردها باشیم، استراتژی‌های زیر از مهم‌ترین آنها به شمار می‌روند:
- تنوع‌بخشی: با تنوع‌بخشی یا ترکیب دارایی‌های مختلف با نسبت ریسک متفاوت، می‌توان ریسک کلی را کاهش داد. برای مثال، اگر بخشی از بازار به مشکل برخورد کند، بخش‌های دیگر می‌توانند آن را جبران کنند.
- پوشش ریسک: (Hedging) استفاده از ابزارهای مالی؛ مانند قراردادهای آتی و آپشن برای کاهش تأثیر نوسانات بازار بر سرمایه‌گذاری‌ها از اصلی‌ترین ابزارهای پوشش ریسک هستند.
- استفاده از آلفا و بتا: برای ارزیابی ریسک در مقابل بازده، سرمایه‌گذاران می‌توانند از مقادیر آلفا و بتا استفاده کنند تا سطح ریسک فعال و غیرفعال را مدیریت کنند.
- ارزیابی مستمر: نظارت و ارزیابی مستمر بر وضعیت سرمایه‌گذاری‌ها و اعمال تغییرات در استراتژی‌های مدیریت ریسک بر اساس شرایط بازار، از اصلی‌ترین روش‌های رایج شناسایی و مدیریت ریسک است.
مدیریت ریسک در ترید و سرمایه گذاری
در بازارهای مالی، مدیریت ریسک نه‌تنها در سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت بلکه در معاملات کوتاه‌مدت (تریدینگ) نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. مدیریت ریسک در ترید برای معامله‌گران، می‌تواند شامل استفاده از استاپ‌لاس، تعیین حد سود و زیان، و مدیریت حجم معاملات برای کاهش ریسک باشد.
بااین‌حال، در سرمایه گذاری بلندمدت، به دلیل بازه زمانی، تغییرات ریسک و بازده در طول زمان و بسیاری از عوامل مؤثر بر قیمت دارایی، مدیریت ریسک و روش‌های آن باید به طور منظم تغییر و بهینه شود.
به زبانی ساده، در سرمایه گذاری بلند مدت نسبت به کوتاه مدت (به طور معمول زیر یک سال) و ترید، ریسک احتمالی بیشتر است. اما بازدهی سرمایه گذاری به‌مراتب نسبت به سرمایه گذاری کوتاه مدت افزایش بیشتری می‌یابد.
نکات مهم مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال
حال که با تعریف مدیریت ریسک، انواع ریسک، روش‌های اندازه‌گیری و مدیریت آنها آشنا شده‌اید، زمان آن رسیده است که به نکات مهمی در باب سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال اشاره کنیم. موارد زیر از مهم‌ترین عواملی هستند که با تمرین و دقت مکرر، شما را به سرمایه گذاری موفق بدل می‌کنند.
- همیشه پیش از سرمایه گذاری و خریدوفروش ارزهای دیجیتال، به تحقیق و مطالعه درباره ماهیت آن بپردازید. اگر آشنایی زیادی با رمزارزها ندارید، مطالعه مطالب بلاگ الگوراک و مشاوره از تیم تخصصی آن، بهترین گزینه است.
- سبد سرمایه و پرتفولیو خود را طبق روش‌های مدیریت ریسک بهینه کنید. از تخصیص بخش زیادی از سرمایه خود به رمزارزهای پر نوسان اجتناب کرده و بیشترین بخش دارایی خود را به ارزهای دیجیتال کم‌ریسک‌تر اختصاص دهید.
- سرمایه گذاری کوتاه مدت بدون درنظرگرفتن استراتژی یا هدف بلند مدتی می‌تواند با شکست روبه‌رو شود. در نتیجه، اگر سرمایه گذاری کوتاه مدت را انتخاب کرده‌اید، با بازده و سود حاصل شده، سرمایه گذاری بلند مدتی تنظیم کنید.
- آینده‌نگر و شکاک باشید. پیش از آنکه به موقعیت معاملاتی یا سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال وارد شوید، سناریوهای احتمالی را در نظر بگیرید. از خود بپرسید که اگر بازار طبق پیش‌بینی شما عمل نکند، چه تدبیری خواهید اندیشید؟
- به‌روز باشید و تحقیق کنید. برای‌آنکه سرمایه‌گذار موفقی در بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال باشید، نیازمند مطالعه و رشد روزمره هستید. در نتیجه، باید از حوزه‌های جدید، پروژه‌های مستعد و تغییرات بازار ارز دیجیتال باخبر شده و نسبت به آن تصمیم‌گیری کنید.
نتیجه‌گیری
مدیریت ریسک در سرمایه‌گذاری، فرایندی پیچیده و ضروری برای هر سرمایه‌گذار است که به انتخاب صحیح استراتژی‌ها و ابزارهای مناسب بستگی دارد. در این مقاله سعی کردیم که به‌صورت کامل به مدیریت ریسک در سرمایه گذاری و نحوه مدیریت آن با روش‌های تخصصی بازار سرمایه اشاره کنیم.
نظر شما درباره مدیریت ریسک در سرمایه گذاری چیست؟ شما چگونه ریسک خود را در بازار ارزهای دیجیتال مدیریت می‌کنید؟ برای ما و کاربران بلاگ شرکت سرمایه گذاری الگوراک نظرات خود را بنویسید.
سؤالات متداول
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری به زبانی ساده به فرایند شناسایی نقاط منفی احتمالی در هر تصمیم سرمایه گذاری و راه‌های تخمین و کاهش ریسک اطلاق می‌شود.
روش‌های مدیریت ریسک در سرمایه گذاری کدام‌اند؟
روش‌های مدیریت ریسک در سرمایه گذاری شامل اجتناب، حفظ سرمایه، تقسیم یا اشتراک‌گذاری، انتقال و حتی پیشگیری از ریسک هستند.
نحوه مدیریت ریسک در بازار ارز دیجیتال چگونه است؟
نحوه مدیریت ریسک در بازار ارز دیجیتال، مانند بسیاری از بازارهای مالی با کمک تنوع‌بخشی در سرمایه گذاری، استفاده از معیارهای کمی و کیفی و پوشش ریسک انجام می‌پذیرد.
