«بیت کوین بخرم یا طلا؟» این سوال در نگاه اول ساده به نظر می‌رسد؛ اما در شرایطی مثل تورم بالا و بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی، واقعاً کدام‌یک انتخاب بهتری است؟ آیا بیت کوین می‌تواند جای طلا را بگیرد؟ یا هنوز هم طلا، مطمئن‌ترین دارایی در این شرایط است؟ و شاید مهم تر از همه: چه زمانی باید آن‌ها را خرید؟
در ادامه، میزان ریسک، نقدشوندگی، امنیت و دسترسی به این دو دارایی را با در نظر گرفتن شرایط فعلی، بررسی خواهیم کرد و به این سوال پاسخ می‌دهیم که در چه شرایطی بیت کوین گزینه‌ی بهتری است و چه زمانی باید به سراغ طلا رفت؟ اگر نمی‌دانید بین بیت کوین یا طلا کدام را انتخاب کنید؛ این مقاله برای شماست.
بررسی ارتباط بین طلا و بیت کوین
بسیاری بیت کوین را طلای دیجیتال می‌نامند، دلیل این تشبیه ساده است: هردو دارایی محدود، کمیاب و ضد تورمی هستند؛ اما واقعیت چیست؟ واقعا بیت کوین نقش طلا را در اقتصاد امروز بازی می‌کند؟ این دو دارایی به هم وابسته‌اند یا مسیر آن‌ها از یکدیگر جداست؟ بهتر است بیت کوین بخرم یا طلا؟ برای پاسخ به این سوالات، باید آن‌ها را دقیق‌تر بررسی کنیم:
بررسی همبستگی قیمتی
در ادامه، رفتار این دو بازار و همبستگی آن‌ها را در سال‌های اخیر، براساس داده‌های Newhedge بررسی می‌کنیم:
- سال ۲۰۱۸: طلا و بیت کوین از هم جدا بودند
در این سال، بیت کوین وارد اولین زمستان جدی خود شد و بیش از ۷۰٪ ارزشش را از دست داد. فضای بازار پر از ترس، بی‌اعتمادی و افت شدید بود. در مقابل، طلا نوسانات کمتری را تجربه کرد و در برابر فشارها پایدار باقی ماند. همبستگی پایین بین این دو دارایی نشان می‌دهد که مسیرشان کاملاً متفاوت بوده است.
- سال ۲۰۱۹ : هردو صعود کردند، اما رفتار همچنان مستقل بود
بیت کوین روند صعودی آهسته‌ای را آغاز کرد و طلا نیز به دلیل جنگ تجاری آمریکا و چین کم کم تقویت شد. اما همبستگی پایداری بین آن‌ها شکل نگرفت و سرمایه‌گذاران هنوز بیت کوین را جایگزین طلا نمی‌دانستند.
- سال ۲۰۲۰: هر دو هم‌زمان به بحران کرونا واکنش نشان دادند
کرونا بازارهای جهانی را به شدت دچار شوک کرد. طلا و بیت کوین ابتدا سقوط کردند؛ اما پس از مدتی، هر دو وارد روند صعودی شدند. رشد بیت کوین به‌عنوان یک دارایی غیرمتمرکز و رشد طلا به عنوان پناهگاه سنتی، باعث شد برای اولین بار یک همبستگی نسبتاً قوی بین آن‌ها شکل بگیرد.
- سال ۲۰۲۱: همبستگی نوسان داشت، بیت کوین صعود کرد اما طلا عقب ماند
در این سال، بیت کوین دو بار به سقف تاریخی جدید (ATH) رسید. هم‌زمان، طلا عملکرد ضعیفی داشت و تحت فشار افزایش نرخ بهره بود. به همین دلیل، همبستگی بین آن‌ها متغیر بود؛ بیت کوین وارد فضای ریسکی شد و طلا جذابیتش را برای سرمایه‌گذاران از دست داد.
- سال ۲۰۲۲: طلا و بیت کوین واگرایی کامل داشتند
سقوط شدید پروژه‌هایی مثل LUNA و سپس فروپاشی صرافی FTX، ضربه سنگینی به بازار ارزهای دیجیتال زد. بیت کوین بیش از ۶۰٪ افت کرد؛ اما طلا نسبتاً با ثبات عمل کرد. همبستگی منفی نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران بیت کوین را امن نمی‌دانستند و در شرایط بحران از آن فرار می‌کردند.
- سال ۲۰۲۳: هر دو به بحران بانکی واکنش نشان دادند
در جریان بحران بانکی آمریکا و سقوط چند بانک مطرح مثل سیلیکون ولی، طلا و بیت کوین همبستگی مثبت داشتند. سرمایه‌گذاران به دارایی‌هایی بیرون از سیستم بانکی روی آوردند؛ بیت کوین رشد سریعی داشت و طلا نیز تقویت شد.
- سال ۲۰۲۴: بیت کوین و طلا به‌یکدیگر نزدیک‌تر شدند
با ورود سرمایه‌های نهادی، تصویب ETF های بیت کوین در آمریکا و کاهش اعتماد به بانک‌های مرکزی، رفتار بیت کوین در حال نزدیک‌تر شدن به رفتار طلاست؛ با این حال، همچنان نوسانات آن بسیار بیشتر است؛ همبستگی آن‌قدر قوی نیست که جایگزین طلا محسوب شود؛ اما برای اولین‌بار سرمایه‌گذاران هر دو را در کنار هم نگه می‌دارند.
رفتار سرمایه‌گذاران نهادی
در سال‌های اخیر، بسیاری از نهادهای مالی بزرگ مانند: BlackRock، Fidelity و MicroStrategy شروع به خرید بیت کوین کرده‌اند؛ اما نکته جالب این است که آن‌ها بیت کوین را جایگزین طلا نمی‌دانند و آن را برای محافظت در برابر سیاست‌های پولی بانک مرکزی نگه می‌دارند.
رفتار طلا و بیت کوین در بازار ایران
در ایران، قیمت طلا و بیت کوین به نرخ دلار آزاد وابسته است و نوسانات ارزی مستقیماً روی آن تاثیر می‌گذارد. طلا در ایران، به‌عنوان دارایی شناخته‌شده و ملموس، قابل اعتمادتر است و خرید و فروش آن ساده است. در مقابل، بیت کوین برای بسیاری هنوز پر از ریسک و ابهام است و نقد کردن آن هم با محدودیت‌هایی همراه است. بنابراین، با وجود اینکه هر دو تحت تاثیر دلار هستند؛ اما در ماهیت، ریسک و مخاطب کاملاً تفاوت دارند.
طلا یا بیت کوین؟ آن‌ها مکمل هستند، نه جایگزین.
با بررسی داده‌های تاریخی و رفتار این دو دارایی در سال‌های اخیر، می‌توانیم نتیجه بگیریم طلا همچنان نقش پناهگاه سرمایه را بازی می‌کند؛ در مقابل، بیت کوین با وجود نوسانات بالا، توانسته جای خود را بین سرمایه‌گذاران جسور باز کند.
اگر هنوز از خودتان می‌پرسید طلا بخرم یا بیت کوین؟ پاسخ صریح و شفاف است: برای سرمایه‌گذاران ایرانی، ترکیب طلا و بیت کوین در سبد سرمایه‌گذاری، می‌تواند رویکرد هوشمندانه‌تری باشد. در واقع، طلا و بیت کوین رقیب یکدیگر نیستند و در کنار هم تعادل سبد سرمایه‌گذاری را حفظ می‌کنند.
مقایسه ریسک و بازده
وقتی صحبت از سرمایه‌گذاری می‌شود، هیچ سوالی مهم‌تر از این نیست که در برابر چقدر ریسک، چه میزان بازدهی به‌دست می‌آورم؟ از این نظر، طلا و بیت کوین دو مسیر کاملاً جدا هستند.
- طلا یک دارایی کم ریسک محسوب می‌شود، نوسانات آن محدود است و افت شدید در آن نادر است. این ویژگی باعث می‌شود بازده آن متوسط و قابل پیش‌بینی باشد. طلا مناسب کسانی است که به دنبال حفظ ارزش دارایی در بلندمدت هستند و نمی‌خواهند هر روز نگران بالا و پایین رفتن قیمت باشند.
- بیت کوین، در نقطه مقابل قرار دارد؛ نوسانات آن بسیار شدید است و در بازه‌های کوتاه می‌تواند ده‌ها درصد رشد یا سقوط کند. در سال ۲۰۲۱ بیت کوین از ۳۰ هزار دلار به بالای ۶۰ هزار دلار رسید و سپس دوباره تا زیر ۲۰ هزار دلار سقوط کرد. این رفتار بیت کوین فقط برای کسانی مناسب است که ریسک‌پذیری بالایی دارند و به دنبال بازدهی سریع در میان‌مدت یا بلندمدت هستند.
اگر ثبات و محافظت از تورم برایتان اولویت دارد، طلا انتخاب بهتری است؛ اگر به دنبال دارایی با پتانسیل رشد بالا هستید و تحمل نوسانات آن را دارید، بیت کوین بهترین انتخاب برای شماست.
نقدشوندگی و قابلیت دسترسی
در ایران، طلا از نظر نقدشوندگی و دسترسی، وضعیت بهتری دارد. خرید آن از طریق طلافروشی‌ها، بانک‌ها و پلتفرم‌های آنلاین بسیار ساده است و فروش آن نیز تقریباً بدون محدودیت امکان‌پذیر است. طلای فیزیکی حتی در شرایط بحران نیز تقاضا دارد، بنابراین اگر به دنبال دارایی نقدشونده هستید، طلا یک گزینه‌ی مطمئن است.در مقابل، خرید و فروش بیت کوین از طریق صرافی‌های آنلاین داخلی انجام می‌شود و ممکن است با محدودیت‌هایی مثل سقف تراکنش بانکی همراه باشد. نقد کردن بیت کوین در ایران، خصوصاً در مبالغ بالا، می‌تواند زمان‌بر باشد. بنابراین، اگر سرعت نقدشوندگی و سادگی در خرید و فروش برایتان اولویت دارد، بیت کوین باید انتخاب دوم‌تان باشد.
امنیت سرمایه‌گذاری
وقتی صحبت از امنیت سرمایه‌گذاری می‌شود، ممکن است ذهن‌تان به سمت نوسان قیمت برود؛ اما واقعیت این است که امنیت فقط به نوسان مربوط نمی‌شود.
- طلا یک دارایی فیزیکی است که فقط درصورتی‌که در صندوق امانات یا گاوصندوق شخصی نگهداری شود، از نظر امنیت قابل اعتماد است.
- بیت کوین، یک دارایی دیجیتال است و امنیت آن به شکل دیگری تعریف می‌شود. اگر کلید خصوصی کیف پول‌تان را گم کنید یا گرفتار فیشینگ شوید، ممکن است دارایی‌تان برای همیشه از بین برود. هرچند می‌توانید این ریسک‌ها را مدیریت کنید؛ اما برای بسیاری از کاربران هنوز خطر از بین رفتن دارایی وجود دارد.
مزایا و معایب طلا و بیت کوین
مزایا و معایب طلا
مزایا:
- طلا نقدشوندگی بالایی دارد
- ارزش آن با ثبات و نوسان آن کم است
- برای سرمایه‌گذاری بلندمدت با ریسک پایین مناسب است
معایب:
- بازدهی طلا در مقایسه با سایر دارایی‌ها پایین است
- نگهداری فیزیکی از آن پرهزینه یا نا امن است
- کارمزد خرید و فروش طلا بالاست
- در برابر تورم شدید، ممکن است کمتر از بیت کوین رشد کند
مزایا و معایب بیت کوین
مزایا:
- بازدهی بیت کوین در میان‌مدت و بلندمدت بسیار بالاست
- نگهداری و انتقال آن ساده است
- به صورت ۲۴ ساعته بدون نیاز به واسطه بانکی در دسترس است
- در برابر سیاست‌های تورمی دولت‌ها از سرمایه شما محافظت می‌کند
معایب:
- نوسانات قیمتی آن بالاست و برای افراد کم‌تجربه پر ریسک است
- نیاز به دانش فنی برای خرید، نگهداری و حفظ امنیت دارد
- خطرات امنیتی مثل هک، فیشینگ یا گم کردن کلید خصوصی وجود دارد
- نقدشوندگی بیت کوین نسبت به طلا خصوصاً در مبالغ بالا محدود است
چگونه طلا و بیت کوین بخریم؟
برای خرید طلا، هنوز هم روش‌های سنتی مثل مراجعه به طلا‌فروشی یا خرید سکه از بانک رایج است؛ اما این روش‌ها با کارمزد بالا، اختلاف قیمت خرید و فروش و خطرات نگهداری فیزیکی همراه هستند. شما می‌توانید با خرید طلای دیجیتال، مسیر ساده‌تر و امن‌تری طی کنید. الگوراک این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا طلای آب‌شده را به صورت آنلاین و با حداقل کارمزد و بدون دردسر خریداری کنید.
برای خرید بیت کوین در ایران، استفاده از صرافی‌های داخلی مرسوم است؛ اما نیاز به آشنایی با کیف‌پول، نکات امنیتی و مواجه شدن با نوسانات بازار دارد. اگر شما ترجیح می‌دهید بدون ورود به جزئیات فنی، فقط مطابق با سطح ریسک‌پذیری‌تان سرمایه‌گذاری کنید، راه‌های ساده‌تری نیز وجود دارد.
الگوراک بر اساس سطوح مختلف ریسک (کم، متوسط و بالا) صندوق‌های رمز ارزی تحت عنوان «گنجینه» طراحی کرده است و شما می‌توانید با واریز ریالی، بدون اینکه دانش فنی داشته باشید یا درگیر بازار شوید، سرمایه‌گذاری کنید. گنجینه برای کاربران تازه‌وارد و کسانی که به دنبال راهی امن برای سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال و بیت کوین هستند، ایده‌آل است.
پیش‌بینی آینده بازار بیت کوین و طلا
طلا همچنان یکی از امن‌ترین دارایی‌ها در زمان بحران، رکود و تورم باقی خواهد ماند. به ویژه در ایران، طلا همچنان یک پشتوانه قابل اعتماد برای حفظ ارزش سرمایه شناخته می‌شود. با این حال، در مقایسه با دارایی‌های پر ریسک، بازدهی پایین‌تری خواهد داشت و احتمال جهش قیمتی بزرگ تنها در صورت ایجاد بحران‌های شدید وجود دارد.
آینده بیت کوین به شدت به پذیرش نهادی و قوانین جهانی وابسته است. با تصویب ETF های بیت کوین در آمریکا، ورود بانک‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سنتی به بازار رمز ارزها، میتوان گفت بیت کوین آینده روشنی دارد. اگرچه نوسانات شدید و ریسک‌های آن همچنان پابرجاست؛ اما در بلندمدت، می‌تواند نقش مکمل طلا را به عنوان ذخیره ارزش غیرمتمرکز ایفا کند.
بیشتر بخوانید: بیت کوین بخریم یا اتریوم؟
جمع بندی: بیت کوین بهتر است یا طلا؟
پاسخ ساده و قطعی برای این سوال وجود ندارد؛ اینکه بیت کوین بخریم یا طلا کاملا به شرایط شخصی، سطح ریسک‌پذیری و چشم‌انداز سرمایه‌گذاری شما بستگی دارد.
طلا برای سرمایه‌گذارانی مناسب است که به دنبال حفظ ارزش دارایی با کم‌ترین ریسک هستند و ترجیح می‌دهند در فضایی امن سرمایه‌گذاری کنند. در مقابل، بیت کوین انتخاب کسانی است که نگاه بلندمدت دارند، نوسان را می‌پذیرند و به پتانسیل آن باور دارند.اگر اولویت شما ثبات و نقدشوندگی فوری است، طلا گزینه‌ی بهتری است؛ اما اگر می‌خواهید پتانسیل رشد دارایی خود را افزایش دهید، بیت کوین می‌تواند نقش مکمل خوبی در سبد سرمایه‌گذاری شما ایفا کند. سرمایه‌گذاری هم‌زمان در طلا و بیت کوین نه‌تنها تضادی ندارد، بلکه می‌تواند میان امنیت و رشد سرمایه تعادل ایجاد کند.
