سطوح حمایت و مقاومت مثل تابلوهای راهنمایی هستند که به شما می‌گویند قیمت ممکن است کجا بایستد یا تغییر جهت دهد. اگر بخواهید حرفه‌ای معامله کنید، باید این نقاط را در نمودار تشخیص دهید.
در تحلیل تکنیکال، همه‌چیز به رفتار قیمت بستگی دارد؛ معامله‌گران باتجربه با نگاه کردن به چارت و پیدا کردن سطوح کلیدی مثل حمایت و مقاومت تصمیم می‌گیرند. هدف ما در این مقاله این است که خیلی ساده یاد بگیرید سطوح حمایت و مقاومت چیست؛ چطور آن‌ها را پیدا کنید و چطور از آن‌ها در معاملات استفاده کنید.
سطح حمایت و مقاومت چیست؟
سطوح حمایت و مقاومت، نواحی مهمی روی نمودار هستند که می‌توانند جلوی ادامه‌ی حرکت قیمت را بگیرند یا باعث برگشت آن شوند.
- وقتی قیمت در حال سقوط است، به ناحیه‌ای میرسد که خریداران زیادی وارد می‌شوند و از کاهش بیشتر قیمت جلوگیری می‌کنند؛ به این ناحیه سطح حمایت می‌گویند.
- برعکس، اگر قیمت در حال رشد باشد، به ناحیه‌ای میرسد که فروشندگان زیادی وارد می‌شوند و از افزایش بیشتر قیمت جلوگیری می‌کنند؛ به این ناحیه سطح مقاومت می‌گویند.
معامله‌گران حرفه‌ای از این نواحی برای شناسایی نقاط ورود و خروج استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال چیست؟
سطح حمایت در تحلیل تکنیکال چیست؟
سطح حمایت در تحلیل تکنیکال جایی است که تقاضا زیاد می‌شود و قیمت نمی‌تواند به‌راحتی پایین‌تر برود. در این ناحیه، خریداران فعال می‌شوند چون باور دارند قیمت بیش از این افت نمی‌کند. این رفتار جمعی باعث می‌شود قیمت متوقف شود یا حتی برگردد. سطح حمایت میتواند:
- یک نقطه‌ی مناسب برای ورود به معامله‌ی خرید باشد؛
- نقطه‌ای برای قرار دادن حد ضرر زیر آن باشد؛
- و برای تعیین حد سود در معاملات شورت کاربرد داشته باشد.
برای مثال در تصویر زیر، یک سطح حمایت در چارت بیت کوین را مشاهده می‌کنید که قیمت چندین بار به آن واکنش نشان داده است.
سطح مقاومت در تحلیل تکنیکال چیست؟
سطح مقاومت در تحلیل تکنیکال جایی است که عرضه زیاد می‌شود و رشد بیشتر قیمت را متوقف می‌کند. در این ناحیه، فروشندگان زیادی وارد بازار می‌شوند چون احساس می‌کنند قیمت بیش از حد بالا رفته و وقت فروش است. این فشار فروش میتواند قیمت را متوقف یا حتی معکوس کند. سطح مقاومت در مکان‌هایی شکل می‌گیرد که:
- معامله‌گران قبلاً در آن‌جا فروش انجام داده‌اند؛
- قیمت چند بار تلاش کرده از آن عبور کند ولی موفق نشده؛
- یا به دلایل روانی (مثل سقف تاریخی) انتظار برگشت در آن نقطه وجود دارد.
برای مثال در تصویر زیر، یک سطح مقاومت در چارت بیت کوین را مشاهده می‌کنید که قیمت چندین بار به آن واکنش نشان داده است.
انواع سطوح حمایت و مقاومت
همه سطوح حمایت و مقاومت شبیه به هم نیستند؛ شناخت انواع آن به شما کمک می‌کند تا دقیق‌تر نقاط برگشت قیمت را شناسایی کنید. در ادامه انواع حمایت و مقاومت را بررسی خواهیم کرد:
سطوح حمایت و مقاومت افقی
حمایت و مقاومت افقی (Horizontal Support & Resistance) سطوحی را نشان می‌دهند که قیمت بارها به آن برخورد کرده و واکنش نشان داده است. وقتی قیمت بارها به یک عدد خاص برسد و در آن‌جا متوقف یا معکوس شود، معامله‌گران آن سطح را مهم در نظر می‌گیرند.
این نوع حمایت و مقاومت، به شکل خط صاف و افقی روی چارت رسم می‌شود و شناسایی آن فقط با نگاه به رفتار گذشته‌ی قیمت ممکن است.
سطوح حمایت و مقاومت روانی
سطوح حمایت و مقاومت روانی بیشتر اطراف قیمت‌های رند شکل می‌گیرند؛ چون ذهن معامله‌گران به این اعداد واکنش نشان می‌دهد. برای مثال، عدد ۴۰۰۰ دلار برای اتریوم یک مقاومت روانی مهم است؛ چون بسیاری از خریداران در این سطح وارد معامله فروش می‌شوند. این رفتار جمعی باعث می‌شود قیمت به سختی از این سطح عبور کند.
نمونه‌ی دیگر از سطوح روانی، ATH بیت‌کوین در محدوده ۶۹۰۰۰ دلار است که به‌عنوان یک مقاومت تاریخی و یک مقاومت روانی عمل می‌کند؛ اکثر معامله‌گران این سطح را به عنوان یک نقطه حساس در ذهن دارند.
خطوط حمایت و مقاومت مورب یا خط روند
حمایت و مقاومت مورب، همان خطوط روند (Trendlines) هستند که با اتصال کف‌های صعودی یا سقف‌های نزولی رسم می‌شوند و می‌توانند با توجه به جهت روند، نقش حمایت یا مقاومت ایفا کنند.
سطوح حمایت و مقاومت فیبوناچی
سطوح فیبوناچی نواحی خاصی روی نمودار هستند که بر اساس نسبت‌های ریاضی به‌دست می‌آیند و معمولاً قیمت در آن‌ها به صورت موقت، متوقف می‌شود یا جهت خود را تغییر می‌دهد. این ابزار بسیار محبوب، به معامله‌گران کمک می‌کنند تا نقاط احتمالی اصلاح یا بازگشت قیمت را شناسایی کنند. کاربرد اصلی آن‌ها زمانی است که قیمت در حال پولبک پس از یک حرکت صعودی یا نزولی قوی باشد.
رایج‌ترین سطوح فیبوناچی ۳۸.۲٪، ۵۰٪ و ۶۱.۸٪ هستند؛ برای مثال در تصویر زیر مشاهده می‌کنید که قیمت در حال اصلاح پس از یک روند صعودی است و قیمت هر بار به این سطوح واکنش نشان می‌دهد.
حمایت و مقاومت داینامیک
سطوح حمایت و مقاومت داینامیک (Dynamic Support & Resistance) با قیمت حرکت می‌کنند و از طریق اندیکاتورها مشخص می‌شوند. مثلاً میانگین متحرک ۲۰، ۵۰ یا ۲۰۰ روزه میتواند بسته به شرایط بازار، به‌عنوان سطح حمایت یا مقاومت عمل کند. چون این سطوح در طول زمان تغییر می‌کنند، به آن‌ها داینامیک گفته می‌شود.
چگونه سطوح کلیدی حمایت و مقاومت را در نمودار شناسایی کنیم؟
برای پیدا کردن سطوح حمایت و مقاومت، باید دنبال نواحی باشید که قیمت بارها به آن برخورد کرده یا تغییر جهت داده است؛ چون معامله‌گران قبلا به این سطوح قیمتی واکنش نشان داده‌اند، ممکن است دوباره تکرار شود. در ادامه، روش‌های شناسایی حمایت و مقاومت را بررسی می‌کنیم:
- بررسی رفتار قیمت در گذشته: با نگاه به نمودار و بررسی نواحی که قیمت در آن چندین بار تغییر جهت داده است، می‌توان سطوح حمایت و مقاومت را تشخیص داد. هرچقدر تعداد دفعات واکنش قیمت به یک سطح بیشتر باشد، اعتبار آن بالاتر است.
- بررسی حجم معاملات: اگر در یک سطح، حجم معاملات بالا باشد، نشان می‌دهد که بازیگران زیادی به آن سطح واکنش نشان داده‌اند؛ این موضوع اعتبار آن را افزایش می‌دهد.
- استفاده از الگوها و اندیکاتورها: ابزارهایی مثل میانگین متحرک (MA)، فیبوناچی اصلاحی یا اندیکاتور RSI می‌توانند به شما کمک کنند که سطوح حمایت و مقاومت قوی را پیدا کنید.
استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر سطوح حمایت و مقاومت
سطوح حمایت و مقاومت به شما کمک می‌کنند نقاط ورود، خروج، حد ضرر و حتی حد سود را تعیین کنید. استفاده درست از این سطوح میتواند باعث افزایش دقت و کاهش ریسک در معاملات شما شود. در ادامه، مهم‌ترین استراتژی‌های معاملاتی با حمایت و مقاومت را بررسی می‌کنیم:
خرید روی حمایت و فروش روی مقاومت
یکی از ساده‌ترین استراتژی‌ها در تحلیل تکنیکال، خرید روی حمایت و فروش روی مقاومت است؛ یعنی وقتی قیمت به سطح حمایت نزدیک می‌شود(جایی که احتمال افزایش قیمت وجود دارد)، می‌توانید وارد معامله خرید شوید و زمانی که به سطح مقاومت میرسد (جایی که احتمال برگشت و کاهش قیمت بیشتر است)، می‌توانید یک معامله فروش باز کنید.
توجه داشته باشید ورود بدون تایید میتواند خطرناک باشد؛ بنابراین، به دنبال نشانه‌هایی مثل کندل بازگشتی، افزایش حجم یا سیگنال تایید از بهترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال باشید تا از تحلیل خود مطمئن شوید.
معامله با شکست قیمت
شکست قیمت (Breakout) زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت با قدرت از سطح حمایت یا مقاومت عبور کند. اگر این شکست همراه با حجم بالا و بسته‌شدن کندل باشد، احتمال ادامه‌ی روند افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی، بسیاری از معامله‌گران وارد معامله می‌شوند؛ چون شکست معتبر میتواند شروع یک روند صعودی یا نزولی قدرتمند باشد.
معامله در پولبک
پولبک (Pullback) زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت پس از عبور از یک سطح حمایت یا مقاومت، دوباره به همان سطح برمی‌گردد تا آن را تست کند؛ این بازگشت موقت است و فرصت ورود کم‌ریسک‌تر را فراهم می‌کند. معامله‌گران باتجربه به‌جای ورود در لحظه شکست، منتظر بازگشت قیمت به سطح شکسته شده هستند تا در آن ناحیه تایید بگیرند، سپس وارد معامله می‌شوند.
این استراتژی در معامله فیوچرز بسیار محبوب است؛ چون معامله‌گر میتواند با تعیین حد ضرر نزدیک به سطح شکسته شده، ریسک معامله را به خوبی کنترل کند.
معامله با شکست فیک
شکست فیک (Fake-Breakout) زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت به‌صورت موقت از سطح حمایت یا مقاومت عبور می‌کند؛ اما خیلی زود به داخل محدوده قبلی برمی‌گردد. این برگشت نشان‌دهنده‌ی کاهش قدرت خریداران است؛ در این حالت، ورود به معامله فروش میتواند سودده باشد.
عوامل موثر بر قدرت سطوح حمایت و مقاومت
همه سطوح حمایت و مقاومت قوی نیستند؛ برای اینکه بفهمید یک سطح چقدر مهم است، باید به چند عامل کلیدی دقت کنید:
- هرچه قیمت بیشتر به یک سطح واکنش نشان دهد و بازگردد، اعتبار آن سطح بیشتر می‌شود.
- سطوحی که در بازه زمانی طولانی حفظ شده‌اند، اهمیت بالاتری دارند.
- سطحی که ماه‌ها پابرجا بوده، نسبت به سطحی که در تایم‌فریم یک‌ساعته شکل گرفته است، اعتبار بیشتری دارد.
- اگر هم‌زمان با رسیدن قیمت به یک سطح، حجم معاملات بالا باشد، آن سطح قوی‌تر ارزیابی می‌شود.
- نزدیکی یک سطح به نواحی روانی میتواند احتمال واکنش قیمت را افزایش دهد.
- ترکیب سطوح حمایت و مقاومت با ابزارهایی مثل اندیکاتور EMA یا فیبوناچی، احتمال واکنش قیمت در آن ناحیه را افزایش می‌دهد.
تبدیل سطوح به یکدیگر: وقتی حمایت به مقاومت و بالعکس تبدیل می‌شود
وقتی قیمت یک سطح مهم را می‌شکند، آن سطح برعکس عمل می‌کند؛ یعنی اگر حمایت است تبدیل به مقاومت شده و اگر مقاومت است، مانند حمایت عمل می‌کند. در ادامه بررسی می‌کنیم دقیقاً چه اتفاقی می‌افتد:
- اگر سطح حمایت شکسته شود، تبدیل به مقاومت جدید می‌شود: معامله‌گرانی که در سطح حمایت خرید کرده‌اند، حالا در ضرر هستند و منتظرند قیمت برگردد تا پوزیشن خود را ببندند. این فشار فروش باعث می‌شود این سطح جلوی رشد قیمت را بگیرد و مانند مقاومت رفتار کند.
- اگر سطح مقاومت شکسته شود، تبدیل به حمایت جدید می‌شود: خریدارانی که بعد از شکست مقاومت وارد شده‌اند، اجازه نمی‌دهند قیمت دوباره به زیر آن برگردد. این موضوع باعث ایجاد حمایت جدید در همان سطح می‌شود.
اشتباهات رایج در استفاده از سطوح حمایت و مقاومت
در این بخش، مهم‌ترین اشتباهاتی را که باید از آن‌ها دوری کنید بررسی می‌کنیم:
- در نظر گرفتن سطوح به‌صورت خط، نه ناحیه: سطوح حمایت و مقاومت ناحیه هستند نه یک قیمت دقیق. انتظار نداشته باشید قیمت همیشه روی یک عدد واکنش نشان دهد. به جای خط، ناحیه حمایت و مقاومت را رسم کنید.
- نادیده گرفتن حجم معاملات: حجم میتواند به شما تایید یا هشدار بدهد. اگر قیمت به یک سطح مهم رسید ولی حجم معاملات کم بود، احتمال شکست فیک (Fake Breakout) وجود دارد؛ بنابراین همیشه حجم معاملات را بررسی کنید.
- ورود بدون تایید: صبور باشید، فقط دیدن قیمت در نزدیکی سطح کافی نیست. باید منتظر سیگنال تایید باشید، مثل: کندل بازگشتی، واگرایی، یا تثبیت قیمت و..
- بی‌توجهی به تایم‌فریم‌های بالاتر: ممکن است در تایم‌فریم ۱ ساعته، سطح حمایت یا سطح مقاومت مهم به نظر برسد، اما در تایم‌فریم روزانه یا هفتگی بی‌ارزش باشد؛ بنابراین همیشه تحلیل خود را با تایم‌فریم‌های بالاتر شروع کنید.
جمع‌بندی
سطوح حمایت و مقاومت ابزارهایی ساده اما قدرتمند در تحلیل تکنیکال هستند که به شما کمک می‌کنند رفتار قیمت را بهتر پیش‌بینی کنید. با این حال، یادتان باشد در بازارهای مالی هیچ قطعیتی وجود ندارد و همیشه ممکن است غافلگیرتان کند. بنابراین با ترکیبی از ابزارها، تحلیل خود را قوی‌تر کنید و همیشه به مدیریت ریسک پایبند باشید.
