رابطه دامیننس بیت کوین و آلتکوین ها چرا انقدر مهم است؟

یکی از بزرگترین چالش‌ها و در عین حال جذاب‌ترین جنبه‌های بازار ارزهای دیجیتال، ارتباط تنگاتنگ و گاهی غیرمنتظره بین حرکت قیمت بیت کوین و سایر ارزها، که آلتکوین نامیده می‌شوند، است. بازار ارزهای دیجیتال بازاری است که در آن بیت کوین به عنوان پیشرو شناخته می‌شود، اما سرنوشت هزاران آلتکوین دیگر نیز اغلب به حرکت‌های آن گره خورده است.

درک درست رابطه دامیننس بیت کوین و آلتکوین ها یکی از مفاهیم بنیادی است که برای موفقیت در این بازار ضروری است. در این مقاله، به تعریف دامیننس بیت کوین می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم که چگونه تغییرات در این شاخص می‌تواند پویایی بازار آلتکوین‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

دامیننس بیت کوین چیست؟

شاخص دامیننس بیت کوین (Bitcoin Dominance)، که اغلب با نماد BTC.D نمایش داده می‌شود، یکی از مهم‌ترین شاخص‌های تحلیلی در بازار ارزهای دیجیتال است. این شاخص نشان‌دهنده سهم ارزش بازار (Market Cap) بیت کوین نسبت به کل ارزش بازار تمامی ارزهای دیجیتال موجود در جهان است. به عبارت ساده‌تر، دامیننس بیت کوین درصدی از کل سرمایه سرمایه‌گذاری شده در بازار کریپتو را نشان می‌دهد که به‌طور خاص در بیت کوین قرار دارد.

تاریخچه دامیننس بیت کوین پر از نوسان است. در سال‌های اولیه پیدایش بیت کوین و قبل از ظهور تعداد زیادی آلت کوین، دامیننس آن بسیار بالا و نزدیک به ۱۰۰ درصد بود. با گذر زمان و ورود آلت کوین‌های جدید به بازار، این درصد به تدریج کاهش یافته است. با این حال، تغییرات در دامیننس بیت کوین همچنان پیامدهای قابل ملاحظه‌ای برای کل بازار، به‌ویژه برای آلتکوین‌ها، به همراه دارد. این شاخص نه تنها اندازه بیت کوین را نسبت به سایر ارزها نشان می‌دهد، بلکه می‌تواند نشانه‌ای از تمایل کلی سرمایه‌گذاران به ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی در بازار باشد.

آلت کوین چیست؟

در دنیای گسترده و متنوع ارزهای دیجیتال، هر رمزارزی به غیر از بیت کوین را یک «آلت کوین» (Altcoin) می‌نامند. کلمه آلت کوین در واقع ترکیبی از دو واژه انگلیسی «Alternative و Coin» به معنی «سکه جایگزین» است. این نام‌گذاری به وضوح نشان می‌دهد که آلت کوین‌ها به عنوان جایگزینی برای بیت کوین یا با هدف ارائه قابلیت‌ها و کاربردهای متفاوت ظهور کرده‌اند.

از زمان پیدایش بیت کوین در سال ۲۰۰۹، هزاران آلت کوین با ویژگی‌ها، فناوری‌ها و اهداف گوناگون معرفی شده‌اند. برخی از آلت کوین‌ها تنها تغییرات کوچکی در کد منبع بیت کوین، مانند لایت کوین هستند. در حالی که برخی دیگر بلاک چین‌های کاملا جدید با قابلیت‌های نوآورانه دارند، مانند اتریوم که امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را فراهم کرد. با این حال، عملکرد کلی بازار آلتکوین‌ها اغلب به شدت تحت تأثیر پویایی‌های بازار بیت کوین و به خصوص شاخص دامیننس آن قرار دارد.

دسته بندی آلت کوین‌ها بسیار گسترده است و شامل موارد زیر می‌شود:

• آلت کوین‌های مبتنی بر استخراج (Mining-based Altcoins) که برای تولید نیاز به فرآیند استخراج دارند.
• استیبل کوین‌ها (Stablecoins) که قیمت آن‌ها به دارایی باثباتی مانند دلار یا طلا گره خورده است.
• توکن‌های کاربردی (Utility Tokens) که برای دسترسی به خدمات یا ویژگی‌های خاصی در یک پلتفرم استفاده می‌شوند.
• توکن‌های اوراق بهادار (Security Tokens) که نشان‌دهنده مالکیت در دارایی‌های واقعی هستند.
• توکن‌های حاکمیتی (Governance Tokens) که به دارندگان، حق رأی در مورد تغییرات پروتکل می‌دهند.

چگونه دامیننس بیت کوین بر آلتکوین‌ها تأثیر می‌گذارد؟

درک این رابطه،‌ یعنی رابطه دامیننس بیت کوین بر آلتکوین ها، برای هر کسی که در بازار کریپتو فعالیت می‌کند، مهم و ضروری است. به‌طور کلی، یک همبستگی معکوس و پویا بین روند دامیننس بیت کوین و عملکرد کلی بازار آلتکوین‌ها وجود دارد، هرچند این رابطه همیشه خطی و قطعی نیست.

• زمانی که دامیننس بیت کوین در حال افزایش است، معمولا به این معنی است که سرمایه در حال خروج از آلتکوین‌ها و ورود به بیت کوین است. این پدیده می‌تواند در شرایط مختلفی رخ دهد:

دوره‌های عدم اطمینان و ترس در بازار 

در زمان‌هایی که بازار با اخبار منفی، نوسانات شدید یا عدم قطعیت‌های کلان مواجه است، بسیاری از سرمایه‌گذاران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران بزرگ (نهنگ‌ها)، سرمایه خود را از آلتکوین‌های پرریسک‌تر خارج کرده و به سمت بیت کوین که به عنوان «پناهگاه امن» نسبی در بازار کریپتو شناخته می‌شود، سوق می‌دهند. این افزایش تقاضا برای بیت کوین، درصدی از کل ارزش بازار را به آن اختصاص می‌دهد و دامیننس آن بالا می‌رود، در حالی که آلتکوین‌ها با فشار فروش یا کمبود خریدار مواجه شده و قیمتشان کاهش می‌یابد یا ثابت می‌ماند.

اوایل یک روند صعودی بزرگ 

اغلب در شروع یک بازار صعودی قدرتمند، بیت کوین پیشگام است. سرمایه‌گذاران جدید معمولا ابتدا وارد بیت کوین می‌شوند و سرمایه‌های بزرگ نیز ابتدا به سمت BTC حرکت می‌کنند. این تمرکز اولیه سرمایه بر روی بیت کوین باعث افزایش دامیننس آن می‌شود. در این مرحله، آلتکوین‌ها ممکن است هنوز رشد قابل توجهی نکرده باشند و یا رشدشان بسیار کمتر از بیت کوین باشد.

• در مقابل، زمانی که دامیننس بیت کوین در حال کاهش است، معمولا نشانه‌ای از جریان سرمایه از بیت کوین به سمت آلتکوین‌ها است. این شرایط اغلب در فازهای بعدی یک بازار صعودی مشاهده می‌شود:

پس از یک رشد قوی در بیت کوین 

زمانی که بیت کوین یک دوره رشد قابل توجه را پشت سر گذاشته و سودهای خوبی نصیب سرمایه‌گذاران اولیه کرده است، بسیاری از آن‌ها شروع به گرفتن سود از موقعیت‌های بیت کوین خود می‌کنند. این سرمایه آزاد شده سپس به دنبال فرصت‌های رشد بالاتر به سمت بازار آلتکوین‌ها سرازیر می‌شود.

آلت سیزن 

کاهش قابل توجه دامیننس بیت کوین اغلب با پدیده‌ای به نام «فصل آلت کوین‌ها- آلت سیزن» همراه است. در این دوره، بسیاری از آلتکوین‌ها، به‌ویژه آلتکوین‌های با ارزش بازار کمتر، رشدهای انفجاری و چند صد درصدی را تجربه می‌کنند. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که سرمایه نسبتا کمتری برای تأثیرگذاری قابل توجه بر قیمت آلت کوین‌های کوچک‌تر لازم است. در آلت سیزن، آلتکوین‌ها عملکرد به مراتب بهتری نسبت به بیت کوین از خود نشان می‌دهند.

افزایش تمایل به ریسک

کاهش دامیننس بیت کوین می‌تواند نشان‌دهنده افزایش کلی تمایل به ریسک در بازار باشد. زمانی که سرمایه‌گذاران احساس اطمینان بیشتری نسبت به بازار دارند، حاضرند ریسک بیشتری پذیرفته و در آلتکوین‌هایی با پتانسیل رشد بالاتر سرمایه‌گذاری کنند.

• سناریوی دامیننس ثابت یا نوسانات کم:

گاهی اوقات، دامیننس بیت کوین در یک محدوده مشخص و با نوسانات کم باقی می‌ماند. در این شرایط، بازار آلتکوین‌ها ممکن است رفتاری متفاوت از خود نشان دهد. گاهی ممکن است آلتکوین‌ها با شدت کمتری روند بیت کوین را دنبال کنند. در مواقع دیگر نیز، اخبار و تحولات مربوط به پروژه‌های خاص آلتکوین‌ها می‌تواند تأثیر بیشتری بر قیمت آن‌ها داشته باشد و همبستگی با بیت کوین یا دامیننس آن کمتر بارز باشد.

نکته مهم: شما باید همیشه نمودار دامیننس را در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال بازار بررسی کنید و هرگز تنها بر اساس یک شاخص تصمیم‌گیری نکنید. رابطه دامیننس بیت کوین و آلت کوین ها یک الگوی مهم است، اما تنها قطعه‌ای از پازل پیچیده بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود.

محاسبه دامیننس بیت کوین

همانطور که پیشتر اشاره کردیم، محاسبه دامیننس بیت کوین کار پیچیده‌ای نیست و فرمول آن بر اساس ارزش بازار بیت کوین و کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال است. ارزش بازار هر ارز دیجیتال با ضرب قیمت فعلی یک واحد از آن ارز در تعداد کل واحدهای در گردش آن محاسبه می‌شود.

دامیننس بیت کوین= (ارزش بازار بیت کوین/ کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال)× ۱۰۰

اما شما به عنوان یک تحلیل‌گر یا سرمایه‌گذار نیازی به محاسبه دستی این شاخص ندارید. وب‌سایت‌های معتبر و محبوب در زمینه داده‌های بازار ارزهای دیجیتال، مانند CoinMarketCap و TradingView و بسیاری دیگر، نمودار لحظه‌ای دامیننس بیت کوین را در کنار سایر اطلاعات بازار ارائه می‌دهند.

سخن پایانی

در پایان این مقاله، شما اکنون درک عمیق‌تری از مفهوم دامیننس بیت کوین و مهم‌تر از آن، رابطه دامیننس بیت کوین و آلت کوین ها به دست آورده‌اید. دامیننس بیت کوین شاخصی کلیدی برای سنجش وضعیت کلی بازار و پیش‌بینی نسبی عملکرد آلتکوین‌هاست. درک این رابطه به شما کمک می‌کند تا با تحلیل تغییرات این شاخص، نشانه‌هایی از چرخش سرمایه در بازار را شناسایی کرده و تصمیمات آگاهانه‌تری برای معاملات خود، به‌ویژه در بازار آلتکوین‌ها، اتخاذ کنید.

با این حال، تأکید می‌شود که دامیننس بیت کوین تنها یکی از ابزارهای تحلیل بازار است. برای تصمیم‌گیری‌های جامع و قابل اطمینان، شما باید همیشه این شاخص را در کنار سایر عوامل مهم بازار مانند تحلیل تکنیکال، اخبار مرتبط با پروژه‌ها، احساسات عمومی بازار و شرایط کلان اقتصادی بررسی کنید. ترکیب این ابزارها با درک صحیح از دامیننس بیت کوین و آلت کوین ها، دیدگاه تخصصی و بهتری از دنیای ارزهای دیجیتال در اختیار شما قرار می‌دهد. با به‌کارگیری دانش و تحلیل درست، می‌توانید از فرصت‌های این بازار به بهترین شکل استفاده کنید.

سوالات متداول